Cardano, özelde kendine rakip olarak Ethereum’u seçmiş bir kripto para platformudur. Tıpkı Ethereum gibi Cardano’nun da kendine özel bir platformu bulunmaktadır. Bu platform üzerinde işlem yapmak isteyen kullanıcılar için de ürettikleri kripto para biriminin ismi ADA olarak belirlenmiştir.
ADA ve kullanım alanları ile ilgili daha önce Cardano ile ödeme yapma yazımızda bahsetmeye çalıştık. Kendine has teknolojisi ve akıllı kontratları uygulama kolaylığı nedeniyle Cardano ile ödeme yapılabilecek çok farklı alanlar mevcut ve bu alanlarda yurtdışında çok farklı projeler üzerine çalışmalar yapılmış durumda. Bunlara ilişkin örnekleri linkte yer alan yazımızda görebilirsiniz.
Cardano’nun sunduğu farklılıklardan bir diğeri ise Cardano’nun madencilik yöntemlerine ilişkindir. Cardano, Ethereum ya da Bitcoin’den çok daha farklı bir süreçle üretilmektedir. Klasik kripto paralar olarak da adlandırılan Bitcoin ve Ethereum üretim süreçlerinde PoW (proof of work) olarak adlandırılan bir süreç ile işlem görürken Cardano’nun işlem süreci PoS olarak adlandırılır.
Bu işlem sürecinde ağda yer alan tek bir bilgisayarın blok transferinde aracılık etmesinden ziyade tüm katılımcıların bu sürece katılması hedeflenmiştir. Bu da Cardano’yu Bitcoin ve Ethereum’a göre çok daha çevre dostu bir kripto para yapmaktadır.
Bu süreç ve çok daha fazlası Cardano madenciliği nasıl yapılır yazımızda detaylarıyla anlatılmaktadır.
Tüm bu süreçlerden ziyade bu yazımızda Cardano’nun bambaşka bir kullanım alanı ve son günlerin popüler kavramlarından biri olan NFT yani non – fungible tokens ile Cardano ilişkisinden bahsetmeye çalışacağız.
Öncesinde Cardano’nun güncel değerini merak edenler için aşağıda Cardano ne kadar sorusunun cevabı olan Cardano hesaplayıcımızdan güncel Cardano değerini öğrenebilirsiniz.
1. Görüldüğü üzere aracın üst tarafında hangi kripto para biriminin hangi paraya çevrileceğine dair bir kısım yer alıyor. Buraya tıkladığınızda istediğiniz kripto parayı istediğiniz para birimine çevirebilirsiniz. Bu birimlerin üstüne tıkladığınızda hangi para birimlerinin kullanılabilir olduğunu göreceksiniz.
2. Alt kısımda ise rakamların üzerine tıklayarak elinizde bulunan kripto para biriminin miktarını girebilirsiniz. Miktarı ilgili kısma yazdıktan sonra elinizdeki kripto paranın ne kadar olduğunu otomatik olarak göreceksiniz.
Şimdi dilerseniz Cardano kullanım alanlarının son dönem en popülerlerinden biri olan Cardano NFT ilişkisinden bahsetmeye başlayalım.
Cardano’nun NFT piyasasında kullanımı
Kripto para dünyasında bomba etkisi yaratan gelişmelerden biri Ethereum öncülüğünde geliştirilmeye başlayan ve gün geçtikçe daha fazla yaygınlaşan NFT ismi verilen özel eserlerdir. Bunlar blockchain teknolojisinin dilediğiniz herhangi bir şeye uygulanmasıyla ortaya çıkarılan ve blockchain’in sağlamış olduğu özel şifreleme algoritması sayesinde dijital bir varlığın kendine has olmasını sağlayan bir teknolojidir. Kısacası NFT ile satın aldığınız bir eser, dünyada sadece sizde bulunacaktır.
Bunun teknik detaylarından Ethereum kullanımı ile ilgili yazımızda bahsetmeye çalışmıştık. Dilerseniz o yazının NFT nedir kısmından detaylar hakkında daha fazla bilgi edinebilirsiniz.
Bizim esasında burada bahsetmek istediğimiz konu Cardano’nun NFT teknolojisine kısa sürede yapmış olduğu katkılar ve bu özelliği ile değerine değer katan bir kripto para olmasıdır.
Cardano’nun NFT piyasasına tanıttığı yeni token türü: NFTA
2021’in ağustos ayında Cardano Vakfı, kendi platformlarına uygun NFT türünü tanıttı: NFTA. Bu, Ethereum’a bu denli büyük ölçüde rekabet eden bir firmadan beklenen ve hatta geç kalmış bir hamleydi.
NFTA yani non – fungible tokens of appreciation. Peki, Cardano’nun sunduğu bu teknolojinin NFT ile farkı nedir? Yani NFTA ile NFT arasında neler farklıdır?
NFTA olarak adlandırılan bu yeni token’ların en önemli özelliği Ethereum blockchain’inden farklı olarak üretilmeleri için akıllı kontrat prosedürüne ihtiyaç olmamasıdır. Bu teknoloji sayesinde dijital varlıkların özgünleştirilmesi mümkün olabiliyor. NFTA olarak adlandırılan Cardano’nun bu yeni teknolojisinde ise üretilen token’lar aynı zamanda birer sertifika olarak da kullanılabiliyor.
NFT’ler her ne kadar kısa sürede büyük ilgi görmüş olsa da teknik olarak büyük bir eksiklikleri bulunuyor. Şu an için Ethereum blockchain altyapısını kullanan bu varlıkların NFT olarak belirlenmesi sadece Ethereum ağında gerçekleşiyor. Yani, bir varlık diyelim ki uzun vadede Ethereum ağıyla NFT olarak damgalandıktan sonra başka bir kripto para ağıyla da damgalanabilir. Bu da NFT sahteciliklerinin ortaya çıkması gibi bir riskle sektörü karşı karşıya bırakıyor.
İşte Cardano’nun duyurduğu NFTA projesi bu riskleri de hesaba katan ve tek bir standarda sahip bir sistem geliştirmek için çalıştığını da belirtti. Yani NFTA ile düzenlenerek piyasaya çıkan bir varlık, içerisinde bulundurduğu teknolojisiyle diğer ağlar tarafından da algılanacak ve sahteciliği başka bir ağ ile yapılamayacak.
Bunu sağlamak için Cardano NFTA ağı CIP721 standardıyla geliştirildi.
Cardano tabanlı NFT piyasası: Cadalabs
Cardano’nun NFTA isimli kendi NFT teknolojisini piyasaya tanıtmasının ardından bu teknolojinin pazar yeri sayılacak Cadalabs isimli Cardano tabanlı NFTA token’larının alınıp satıldığı özel platformunu kurdu.
NFT’ye yönelik kendi platformunu kurma hamlesinin ardından geçen kısa sürede büyük ilgi gören platform, elbette şu haliyle NFT kadar büyüyemedi. Ancak kurulmasının ardından geçen kısa sürede gördüğü ilgiyle NFT’ye rakip olabilecek kadar büyüyeceğinin sinyallerini vermeye başladı.
Cadalabs’in aynı zamanda yerel bir token uygulaması da bulunuyor. Bu uygulama ile de Ethereum ile Cadalabs arasında belli farklılıklar bulunuyor. Cadalabs’in yerel token projesi CALA’nın ön satışları da çok kısa bir süre önce başladı. Ön satıştan token’ı alıp bu projenin bir parçası olmak isteyenlerin verdiği fonlar ile proje kısa sürede 1.000.000 $ miktarında bir fon yaratmayı başardı.
Ve Cardano’nun NFT ile ilgili en önemli gelişmesi: Cardano ile Ethereum arasında bir NFT köprüsü oluşturulması
Bu gelişmelerin ardından Ethereum’da Cardano’nun kripto para ekosistemine sunmuş olduğu bu gelişmelere kayıtsız kalamadı ve Cardano’nun sisteminden faydalanmaya karar verdi diyebiliriz.
Bu denli ilgi göreceği tahmin edilemeyen NFT sektörünün tepesinde yer alan Ethereum bu talebi tek başına karşılamayı başaramadı diyebiliriz. Bu da daha çok yeni olan bu sistemin yukarıda belirttiğimize benzer sıkıntılarla karşılaşmasını sağlamıştır.
NFT sahteciliğinin yanı sıra sadece Ethereum ile NFT token’ları yaratmanın yüksek işlem ücretleri ve bu ağdaki yoğunlukla artan işlem süreleri gibi daha farklı sorunlar da ortaya çıkmıştır.
Cardano platformunun mucidi Charles Hoskinson’un CEO görevini üstlendiği IOHK şirketinin geçtiğimiz günlerde halihazırda Ethereum’un altyapısını kullanan NFT platformlarından Bondly ile iş birliği yaptığını duyurdu. Bu iş birliğinin en heyecan verici yanlarından biri Ethereum ile Cardano arasında bir köprü oluşturulması projesi olmuştur.
Bu proje kapsamında halihazırda Ethereum NFT’si olan token’lar iş birliği kapsamında daha az enerji tüketilen ve daha düşük maliyetlere katlanılmasını gerektiren Cardano ağına taşınabilecek. Bu proje kripto para dünyasında heyecan veren gelişmelerden biri oldu. Zira Ethereum ve Cardano arasında kurulan köprü ile daha az enerji tüketen ve daha verimli bir ağ üzerinden NFT işlemlerinin gerçekleştirilecek olması Cardano’nun üstlenmiş olduğu üçüncü nesil kripto varlık olma misyonunun temellerinden birini oluşturacak.
Bu yeni köprünün 2022 başlarında piyasaya çıkması planlanıyor. Bu köprünün kurulabilmesini sağlayan teknik gelişme ise Cardano’nun kısa süre önce yaşadığı Alonzo fork’u oldu.
